Jong en oud, stotteren en dichten: het ritme van Amerika
Amerika is het land van de sprekers. Nergens ter wereld wordt zoveel werk gemaakt van de vaardigheid om een verhaal goed te vertellen. Grote gebeurtenissen in de VS zijn dan ook momenten om te zien hoe KLINK klinkt aan de andere kant van de oceaan. Het aantreden van een nieuwe president is zo’n grote gebeurtenis. Het toppunt blijft JF Kennedy, die zijn ‘Do not ask’ speech hield aan het begin van zijn presidentschap. Maar ook in 2021 was er veel bijzonders te zien – van jong en oud!
Leeftijdsrecord
Om bij ‘oud’ te beginnen. De 78-jarige Joe Biden brak meteen het leeftijdsrecord. Zelfs Reagan (tot nu toe de oudste) was op de laatste dag van zijn presidentschap nog niet zo oud als de nieuwe president op zijn eerste dag. En er zijn lelijke dingen over Biden gezegd, juist ook vanwege zijn spreekstijl. Maar wat Biden doet is knapper dan wat Obama deed.
Knapper dan Obama
Natuurlijk is het knap dat een begenadigd spreker als Barack Obama zijn talent zó ontwikkeld heeft dat hij zalen in vervoering kan brengen. Het ritme waarin hij spreekt is ongeëvenaard. Hoe hij (zie KLINK trede 3) schakelt tussen beheerst, bezield en groots is fantastisch. En toch zeg ik: wat Biden doet is knapper. Want Biden is een stotteraar.
Voorkennis helpt. Als je niet weet dat Biden stottert, lijkt het krampachtig wat hij doet. Maar als je die voorkennis wel hebt, zie je de immense inspanning waarmee hij toch een bezield verhaal vertelt. En echt, dan hang ik aan zijn lippen. Halverwege zijn verhaal struikelt Biden over ‘rural versus urban’. Maar hoe hij zich herpakt is echt groots. Hij heeft de versnellingsbak van het spreekritme niet onder controle. Maar juist in die situatie heeft hij een heel eigen charisma. Let maar eens op. Het is echt heel krachtig.
Spreekfenomeen
En dan naar ‘jong’. Want er was die dag een 22-jarige spreker van wie tot die tijd weinig mensen hadden gehoord. Na haar optreden wordt haar dichtbundel uitgegeven in een eerste oplage van 1 miljoen exemplaren. Dat is bijna net zoveel als KLINK! (Dat laatste is niet waar.) Deze Amanda Gorman bleek een spreekfenomeen. Haar gedicht danst door het mijnenveld dat Amerika geworden was door al het gedoe van de afgelopen dagen, weken en jaren. Haar gebaren - deinende handen op de golven van haar zinnen- begeleiden een psalm op het ritme van een rap. Kijk dan toch:
We've braved the belly of the beast,
We've learned that quiet isn't always peace,
and the norms and notions
of what just is
isn't always just-ice.
Jong staat op, oud houdt stand
De alliteratie schampt de kitch: “We are striving […] to compose a country committed to all cultures, colors, characters and conditions of man.” Maar hier bindt een opbeurende klank het verscheurde volk. Hier stond een vrouw die precies wist wat ze deed. Ze had haar woorden gewogen en zei geen woord teveel. Het lijkt alsof ze haar ‘thank you’ aan het eind nog net op tijd inslikt.
En zo zagen we veel bijzonders op die dag dat de nieuwe president aantrad. Hoe jong opstond en oud zich staande hield. Hoe woorden hoop kunnen geven als ze goed klinken.
For there is always light,
if only we're brave enough to see it.
If only we're brave enough to be it.